Europeanen zijn in opstand tegen de politieke
en morele orde en het is geweldig.
Bron artikel: A European Spring
Door: Brendan O’Neill – Update video 04-01
Kijkend naar Brexit, de Europese wending tegen de sociaaldemocratie, de opkomst van populistische partijen en de verspreiding van de ‘gele vestjes’ opstanden, ziet de opinie vormende reeks van het fascisme overal oprijzend uit het graf, ter vernietiging van de progressieve winst van de afgelopen decennia.
Het vergelijken van het hedendaagse politieke leven met gebeurtenissen uit het verleden is altijd een onvolmaakte manier om te begrijpen waar de politiek is op dit moment. Maar als we in het verleden echt naar echo’s van vandaag moeten zoeken, dan is het niet de jaren dertig dat onze tijd er uitziet en aanvoelt – het zijn de jaren 1840. In het bijzonder 1848. Dat is het jaar waarin volken in heel Europa in opstand kwamen voor radicale politieke veranderingen, beginnend in Frankrijk en verspreiding naar Zweden, Denemarken, de Duitse staten, de Italiaanse staten, het Habsburgse rijk en elders. Het waren democratische revoluties die de vestiging of verbetering van de parlementaire democratie, de persvrijheid, de verwijdering van oude monarchale structuren en de vervanging ervan door onafhankelijke natiestaten of republieken eisten. 1848 wordt vaak de Lente van Naties genoemd.
Klinkt bekend? Natuurlijk was 2018 niet zo tumultueus als in 1848. Er zijn protesten in de stembus geweest en op straat gebaseerde opstanden, maar geen pogingen tot echte revoluties. En toch voelt onze tijd ook als een Lente van Naties. Vooral in Europa. Er zijn nu miljoenen mensen in heel Europa die de idealen van de natie, de nationale soevereiniteit en de populaire democratie willen herstellen, tegen wat we zouden kunnen zien als de neo-monarchale structuren van de 21ste-eeuwse technocratie. De opstandige jilets jaunes opstandelingen in Frankrijk vangen dit goed op. Hier hebben we een steeds meer monarchale heerser – het afstandelijke, zelfbenoemde Jupiteriaanse presidentschap van Emmanuel Macron – die week in week uit uitgedaagd wordt door mensen die meer zeggenschap en meer nationale onafhankelijkheid wensen. ‘Macron = Louis 16’, zei graffiti in de gouden jonkvrouwen, regeerde straten tijdens een van hun opstanden. En we weten wat er met hem is gebeurd (hoewel in 1793, natuurlijk, niet in 1848).
De Februari revolutie van Frankrijk van 1848 – die een einde maakte aan de constitutionele monarchie die in 1830 was ingesteld en leidde tot de oprichting van de Tweede Republiek – was een van de belangrijkste ontstekers van de lente van de mensen die zich in 1848 door Europa verspreidde. , de gilets jaunes opstanden hebben zich verspreid. In de afgelopen weken hebben gele vestactivisten in België geprobeerd de Europese Commissie te bestormen – een ongekende gebeurtenis, die opvallend weinig media-aandacht kreeg – terwijl gele vesten in Nederland opgeroepen hebben tot een referendum over het EU-lidmaatschap en in Italië hebben ze zich verzameld om steun uit te drukken voor hun eurosceptische regering. Die verkiezing in Italië was een belangrijk evenement in 2018. Toen het in maart kwam, bracht het de Liga en de Vijfsterren beweging aan het bewindt, partijen verafschuwd door het establishment van de EU, en in dat proces verbrijzelde het de waanideeën die veel Europese waarnemers na de verkiezing van Macron vorig jaar – dat de overwinning van Macron de vervaging van het populistische moment vertegenwoordigde. Italië weerlegde dat, Franse revolters bevestigden het, en lokale en nationale verkiezingen overal van Duitsland tot Zweden voegden er verder aan toe dat de populistische opstand niet snel zal verdwijnen.
Als je in de schaduw zit van iets, wanneer je dagelijkse verslagen leest over de oorlog van de elite met de Brexit en getuige foto’s van Parijs ziet branden en kijken terwijl de EU politieke oorlog verklaart tegen de gekozen regering van Italië, kan het moeilijk zijn om de historische aard te waarderen van wat er gaande is. Of alleen de omvang ervan. We raken allemaal zo verzand in het reilen en zeilen van de Brexit ‘onderhandelingen’ (in werkelijkheid is er geen echte onderhandeling, maar eerder milde meningsverschillen tussen het VK en de EU-instellingen over hoe de Brexit het gemakkelijkst kan worden gedood). We verdiepen de grafieken van de ineenstorting van de publieke steun voor de oude reguliere partijen, vooral sociaal-democratische partijen. We spreken onze verbazing uit over de corrosie van de consensuspolitiek, zelfs in Zweden, dat van oudsher het meest consensuele van landen is. Maar het kan moeilijk zijn om dingen samen te voegen en een groter geheel te maken. We zouden het echter moeten proberen, want dan kunnen we misschien zien dat de er echt een tijdperk van opstand is, van chaos, zelfs – welkom, goede, vruchtbare chaos.
Wat we in heel Europa hebben, is dat mensen de heersende politieke, morele en culturele orde ter discussie stellen. Dit zijn niet alleen economische opstanden, zelfs in Frankrijk, waar economische kwesties zeker in de mix zitten. Linkse waarnemers, wanneer ze zichzelf kunnen brengen om het weerzinwekkende moment het hoofd te bieden, hebben geprobeerd de populistische opstand terug te dringen tot een noodkreet van de ‘achtergelaten’ of de ‘economisch kwetsbare’. De stem voor Brexit werd echt veroorzaakt door het gevoel van economische onzekerheid van mensen, beweren ze. Een dergelijke analyse verlaagt de populistische opstand; het maakt het leeg van zijn echt radicale karakter, van zijn bewuste uitdaging niet alleen tot het neoliberalisme dat centraal staat in het EU-project, maar veel belangrijker voor de culturele normen en politieke gebruiken van de nieuwe elites in het Europa van de 21ste eeuw. Zeggen: ‘Deze mensen zijn arm en daarom zijn ze boos’, is om deze mensen van hun radicale agentschap te beroven.
In zekere zin is 2018 minder zoals 1848 zelf en meer zoals de decennia die aan dat tumultueuze jaar voorafgingen. Dit waren, in de woorden van Trygve Tholfsen in zijn studie uit 1977 van arbeidersklasse radicalisme in de aanloop naar 1848, ‘hongerige decennia’ – decennia waarin ontevredenheid en radicalisme staken en groeiden voordat exploderende in sterke eisen voor verandering. En hoewel veel mensen in deze ‘hongerige decennia’ alarmerend arm waren, was het niet hun ‘directe ontbering’ die hen ertoe aanzette om te organiseren en actie te ondernemen, zegt Tholfsen; integendeel, hun instinct voor oproer was gebouwd op ‘solide intellectuele grondslagen’ en het drukte een ‘ontkenning van de legitimiteit van de sociale en politieke orde’ uit. We hebben vandaag iets vergelijkbaars. Ja, Macron’s belasting op brandstof raakt de zakken van mensen; ja, veel Brexit-stemmers zijn minder welgesteld dan de overige elites; ja, Eurosceptische Italiaanse jongeren hebben moeite om werk te vinden. Maar hun opstanden, of ze nu in de stembus of op straat zijn, worden meer gestimuleerd door ‘directe ontbering’ – ze zijn gebaseerd op een ontkenning van de legitimiteit van de bestaande politieke en culturele orde.
De Brexit heeft dit vastgelegd: een massale stemming in strijd met de politieke en deskundige klassen die volhielden dat de Euro-technocratie de enige realistische manier was om een zo groot en gecompliceerd continent als Europa te organiseren. We hebben nee gezegd. We hebben de legitimiteit van deze politieke orthodoxie ter discussie gesteld. Frankrijk legt het ook vast. Daar hebben we de opkomst van een nieuwe tegen culturele beweging, hoewel de cultuur die wordt tegengegaan door de gilets jaunes de cultuur is van de nieuwe elites, van de generatie na 1968 zelf, in feite. De nieuwe cultuur van ideologisch multiculturalisme, technocratisch bestuur, anti-nation-state elitarisme, milieugeschillen – dat is wat nu wordt tegengegaan, en bewust, door Franse revolters. Sommigen droegen zelfs borden die pleitten voor de oprichting van een zesde republiek: een expliciete confrontatie van de sterk gecentraliseerde, parlement-verslapte stijl van bestuur van de Vijfde Republiek, en natuurlijk ook van de EU.
Dus we leven opnieuw in ‘hongerige decennia’. Mensen hongeren naar verandering, want het alternatief dat ons 40 jaar lang is verteld, bestaat niet (‘Er is geen alternatief’, in de beruchte woorden van Thatcher). Deze hongerige jaren, waarvan 2018 nog het meest hongerig is, moeten worden verwelkomd en gevierd en opgebouwd. Het is een open vraag wie, als er iemand is, deze honger zal vormen en leiden. Links kan het niet, want het heeft ook zijn lot ingebracht in het elitarisme van de rottende technocratie die onze populistische honger ziet als een nieuwe vorm van fascisme, of het probeert het populisme te reduceren tot een economische kreet, die het verschrikkelijke effect heeft van bagatelliseren en zelfs het doden van zijn veel meer historische en weerzinwekkende culturele aard. Er zijn nieuwe stemmen nodig. Deze hongerige opstand is echt mensen die op zoek zijn naar een stem; een politieke, morele stem. In 2019 zullen, naar we hopen, stemmen uit deze neo-lente van naties naar voren komen.
De spannendste EU verkiezingen ooit, maar dan hebben we wel goed geïnformeerde stemmers nodig. Stemmers die de weg weten te vinden naar de alternatieve media. Stemmers die zelfstandig kunnen denken, die dat vermogen nog niet verloren zijn. Stemmers die leren alle plussen en minnen goed tegen elkaar weg te strepen. Stemmers die alle feiten kennen. Stemmers die donders goed beseffen dat de reguliere media door hun ontwerp, door hun bestaansrecht met handen en voeten gebonden zijn aan nep nieuws. >> De wereld is 17 november begonnen aan een ontwakingstraject met de “Jilets Jaunes revolution” in Frankrijk, meer en meer landen volgen. Stem bewust in Mei >> #StemZeWeg
