Het zit in je genen … ontdekten ‘slimme’ wetenschappers


pagina verhuist van uitdaging.net
artikel van voor 2012

Ondenkbaar
Aan de bar zaten we met z’n allen even te praten, er lagen bijna evenzoveel sjek- builen op de bar als er mensen aanwezig waren en het verhaal kwam op gezondheid. Zeg heb je het al gehoord dat [….] ook kanker heeft? Dan moet je met een verhaal komen net als ik dat kanker gewoon te genezen is. Ik moet zeggen dat dit ook ongeloofwaardig overkomt want mensen kunnen het moeilijk bevatten dat er geneeswijzen bekend zouden zijn die niet toegepast worden ten koste van vele mensenlevens. Dat is toch ondenkbaar!

Het zit allemaal in de genen!
Terwijl dus het ene na het andere sjekkie opgestoken werd kreeg het gesprek van onze ‘gezondheidsdeskundigen’ een wending in de richting van wetenschappers die hadden ontdekt dat bij mensen met dementie een bepaald gen daarvoor verantwoordelijk zou zijn. De conclusie van het gesprek was dat deze afwijking van de natuur gewoon in de genen zit. Tussen de regels door kun je dan als oplettend luisteraar vaststellen dat je dus een beetje geluk moet hebben om oud te worden. En er werd nog een sjekkie opgestoken.

Die wetenschappers die wisten het wel, …

… dat hadden ze in de krant gelezen. Afgelopen zomer (2010) had ik het geluk eens binnen te dringen in de wereld van de wetenschappers. Ik mocht met de drive-in-show een avond verzorgen en dit bleek een promotiefeest te zijn voor een wetenschapster die ook had uitgevonden dat er een medische toepassing was voor een afwijking in de natuur. Ze had daar een boek over geschreven en mocht als blijk van waardering een feestje organiseren voor wat collega’s voor 15.000 euro. Een diner voor de beste collega’s, daarna de borrels, wat hapjes en de vertoning van de vakantievideo en foto’s op een groot beeldscherm. ‘Kijk eens wat je allemaal kan doen en waar je allemaal naar toe kan reizen als jullie ook zo slim worden als ik’, leek de boodschap te zijn voor de aanwezigen die met enige bewondering en afgunst het verhaal aanhoorden.

Maar wacht eens, had ik niet in het boek ’the China Study’ gelezen dat mensen die verhuisden naar een andere streek of land nog diezelfde generatie te maken kregen met dezelfde lifestyle-ziekten en gebreken die daar ook heersten. Ziektes die dus bij de familie niet in ‘de genen’ zaten bleken dan al snel bij die ene persoon wel voor te komen. Met andere woorden: genen hebben geen leidersrol maar zijn eenvoudig te beïnvloeden door de leefomstandigheden van een bepaalde streek of familie en de ‘overerfbare’ eet- en leefgewoontes.

‘Weten’schappers
Dus wetenschappers doen onderzoek naar de genen in de familielijn om te zien of ze een afwijking kunnen ontdekken … En nog mooier: een medicijn om dat te corrigeren. Dat zou mooi zijn, erkenning, mooie vakanties en wellicht als ze het heel goed doen een boek, promotie en een feestje met jaloerse collega’s. Waarschijnlijk zitten daar ook slimme wetenschappers bij, ik bedoel echt slimme. Wetenschappers die op zoek gaan naar die zeldzame familie die van opa en oma een echt gezonde leefstijl als ‘erfenis’ meegekregen hebben en deze ‘erfenis’ ook weer doorgegeven hebben aan hun kinderen. En zouden ze die genen met afwijkingen ook kunnen vinden bij mensen die wel in balans leven met de natuur? Ik denk het niet. Maar hoe ga je vervolgens met die ontdekte wijsheid als wetenschapper om? Ga je dan vertellen dat je eigenlijk helemaal geen medicijn nodig hebt omdat de groenteboer je veel beter van dienst kan zijn? Sommige wetenschappers doen dat inderdaad.

Slimme wetenschappers
Dat zijn echter geen slimme wetenschappers. Ze krijgen veel moeite om hun bevindingen in een wetenschappelijk magazine gepubliceerd te krijgen, worden soms met de nek aangekeken, voor gek versleten, … en ze mogen vooral geen mooie vakantietripjes maken. Maar stel dat je per ongeluk als medicijnwetenschapper deze waarheid ontdekt, hoe zit je dan als mens in elkaar? Ga je kiezen voor de waarheid om de mensheid van dienst te kunnen zijn of maak je de afweging om toch te denken aan je mooie baan die je vaarwel moet zeggen als je die bevindingen naar buiten gaat brengen? Ik denk dat weinigen van die slimme wetenschappers voor die keuze komen te staan. Ze weten waarschijnlijk wel dat ze nooit in die richting moeten gaan zoeken om niet opgezadeld te worden met gewetensproblemen. De studie die ze gevolgd hebben aan de farmaceutische faculteit heeft dat wel aan hun onderbewuste meegegeven.

En de roker die vol overtuiging denkt dat het allemaal in de genen zit, ik ben zo slim om hem in de waan te laten dat het zo is.

– Henk Mutsaers

Het zit NIET in de genen!

Dus je denkt dat je oud zal worden omdat je ouders dat ook werden? Denk daar nog maar eens over na. Oud worden heeft namelijk totaal niets te maken met de genen maar met – hoe jij leeft -! Als je relatief gezond bent en niet rookt op de leeftijd van vijftig jaar dan heb je een redelijke kans om negentig te worden. Dat zeggen onderzoekers die een groep van 855 mannen volgen die geboren werden in 1913 en sinds 1963 gevolgd worden. De kansen stijgen als je op je vierenvijftigste nog steeds actief bent. Van de originele 855 deelnemers waren er 111 (13%) nog steeds in leven op hun negentigste en het had alles te doen met de leefstijlkeuzes die deze mensen maakten en totaal niets met de zogenaamde erfelijkheid van de genen!
(Bron: Journal of Internal Medicine, 2010; doi: 10.1111/j.1365-2796.2010.02331.x).


[wp-rss-aggregator exclude=”7853,7763,7752,7725,7712″]