Ze verloren een oog, een hand, of hun gezicht was misvormd. In een tweede splitsing werden hun levens op hun kop gezet, soms simpelweg omdat ze zich binnen een geel vestprotest bevonden. Volgens officiële cijfers zijn er meer dan 2000 mensen die gewond zijn geraakt tijdens de gele vestdemonstraties. We hebben de afgelopen weken meer dan 30 van deze slachtoffers in Frankrijk geïnterviewd.
Bron artikel samenvatting GlobalResearch: Pushback on Human Rights in France. Resurgence of Police Violence. Devastating Neoliberal Policies. Suppression of the Yellow Vests
Door: CETIM
Een ernstige terugval van mensenrechten in Frankrijk: “De Republiek in beweging” – het doel is de achteruitversnelling (1)
Sinds enkele maanden is Frankrijk het toneel van turbulente beroering. Woeste sociale conflicten is lange tijd een bepalend kenmerk geweest van het politieke leven in het land. Voor het grootste deel, post-1789 op basis van een omwenteling van universele strekking dat, samen met de sociale vooruitgang in 1936, 1945 en 1968, nog steeds oefent dit een sterke greep op de collectieve geheugen en de instellingen van het land
Maar al bijna 40 jaar is Frankrijk, net als alle andere landen uit het Noorden zonder uitzondering, opgesloten in het dodelijke keurslijf van een verwoestend modern neoliberaal beleid, beleid dat alleen kan worden gezien als een uitzonderlijke daad van sociaal geweld, een aanval op de arbeiders. Hun destructieve effecten – de mens, maatschappij en zelfs het milieu – worden gepropageerd door een staat die hand in hand werkt en die hanteert op dit moment de meeste macht. Ze worden nog verergerd door de beperkingen van de antisociale inhoud van verdragen van de Europese Unie die in de Verenigde Staten zijn ingevoerd. Het is dit perspectief, evenals de algemene context van een systemische crisis van het mondiale kapitalisme, dat verklaart de golven van volksopstanden en toenemende intensiteit die-hebben plaatsgevonden in de afgelopen decennia – staking in 1995 rellen in de voorsteden in de periode 2005-2007 , demonstraties in 2000 en 2010. Er is nu wijdverspreide ontevredenheid en een algemeen gevoel van malaise. De zogenaamde “gele vesten” beweging die begon in oktober 2018 is één van deze, het is de ergste heropleving van de politie geweld sinds de Algerijnse oorlog. In het gezicht van de verschillende protesten, eisen mensen meer sociale rechtvaardigheid, de autoriteiten hebben ervoor gekozen om te reageren met grotere repressie, in die mate dat de mensenrechten achteruit hollen in een alarmerend tempo.
De Noodtoestand: oorsprong van het hardhandig optrede (2).
Het startpunt voor het opvoeren van de repressie kan duidelijk worden geïdentificeerd in de noodtoestand in de Franse stadsgebieden op 14 november 2015 na de terroristische aanslagen van de vorige dag en in de overzeese departementen op 18 november. Islam, van al-Qaeda tot Daesh, het moet toch beweren dat het veiligheidsbeleid dat sinds 2015 van kracht is, ook de gelegenheid heeft geboden om de Fransen te dwingen van het accepteren van een drastische inperking van hun burgerrechten en politieke rechten, die verder gaan dan wat nodig is om alleen met terroristische dreigingen om te gaan. Het klopt dat na vijf opeenvolgende verlengingen, de noodtoestand op 1 november 2017 werd opgeheven, arrestatie, grenscontroles, enz., zijn nu toegestaan krachtens de wet van 30 oktober 2017 op de versterking van de nationale veiligheid en de bestrijding van het terrorisme. Sindsdien is het een verontrustend misbruik geweest van dit uitgebreide juridische arsenaal aan maatregelen voor openbare veiligheid, waaronder de vrijheid van meningsuiting en recht op fysieke integriteit, die nu allemaal ernstig in gevaar zijn.
Degenen die onlangs hebben deelgenomen aan demonstraties in Frankrijk zullen zeker getuige zijn geweest van het feit dat ze zijn verordend en onevenredig; ze nemen soms zelfs toevlucht tot oorlogswapens. Er zijn nu veel kanonnen op het gebied van batonrondes (van oproer geschut, op hoofdhoogte afgevuurd, en andere zogenaamde “minder dodelijke” wapens), stun granaten en verspreidingsgranaten, de praktijk van “samendrijven” om te voorkomen dat groepen zich voegen bij andere demonstranten, willekeurige arrestatie, verbale intimidatie, onnodige provocatie en zelfs de fysieke aanval. De straten van Parijs hebben de inzet van gewapende voertuigen, politie- en hondeneenheden gezien. Bij talloze gelegenheden, vernederende behandeling tegen demonstranten, waaronder minderjarigen. In veel gevallen zijn mensen die geen enkele misdaad hebben gepleegd neergeknuppeld of opgesloten. Medische benodigdheden zijn geconfiskeerd van “straatartsen” – de vrijwillige medische assistenten die de marsen volgen en de gewonden behandelen. Al deze gebeurtenissen hebben de Fransen geschokt, wat precies het gewenste effect is, met het oog op het stoppen van de opstand. Dergelijk politiegeweld is absoluut onaanvaardbaar en schendt de internationale mensenrechten normen.
Fase 1: onderdrukking van sociale bewegingen en vakbonden
Sinds de verkiezing tot president van Emmanuel Macron – voorheen managing partner van de investeringsbank Rothschild, de toenmalige minister van Financiën onder president Francois Hollande en verantwoordelijk voor verscheidene wetten nevenwerkzaamheden bij het maken van een meer flexibele arbeidsmarkt – die vakbonden-opnieuw hebben gemobiliseerd. Openbaar vervoer, bejaardentehuizen, sociale zekerheid), onderwijs (middelbare scholen, universiteiten), culturele (musea), justitie (advocaten, rechters), vuilnis ophaaldiensten, en zelfs financiële en bedrijf accounting controle. Deze verschillende sociale bewegingen, werd breed doorgevoerd gedurende het voorjaar van 2018. De respons van de autoriteiten was, ter intensivering van de repressie, met een dramatische klap tegen de studenten (evacuatie van campussen), kortom steeds weer waren het de bedrijfsbelangen van multinationals die groter wegen dan de belangen van de arbeiders die aan massa ontslagen werden.
Dit maakte duidelijk deel uit van dezelfde spiraal van repressie die al enkele jaren tegen de vakbonden werd ingezet, in strijd met het arbeidsrecht. De obstakels op het gebied van vakbondsactiviteiten waren vermenigvuldigd: discriminatie van vakbondsleden, oneerlijk ontslag van stakers, druk in de vorm van bedreigingen of disciplinaire straffen, beperking van vakbondsrechten en stakingsrecht, en zelfs criminalisering van de vakbond. Acties (zoals bij Goodyear, Continental en Air France). Bovendien hebben recente hervormingen van de regering van de arbeidswet de sociale bewegingen verder bekritiseerd: kortere termijnen voor het instellen van een beroep op tribunalen voor de industrie en plafonds voor schadevergoedingen van die rechtbanken in gevallen van oneerlijk ontslag; beperkingen van de rol van de personeel vertegenwoordigende instanties en de rechtsmiddelen waarover zij beschikken; mechanismen voor het verbreken van collectieve arbeidsovereenkomsten zonder rekening te houden met plannen om banen te redden of vertrek door oudere werknemers te bevorderen; omkering van de status van normen zodat bedrijfsovereenkomsten prevaleren boven sectorale overeenkomsten en de wet; vaststelling van nationale ontslagmogelijkheden om economische redenen, ter vergemakkelijking van de ontslagneming van werknemers in Franse dochterondernemingen (terwijl de moedermaatschappij winst maakt op wereldschaal).
Fase 2: onderdrukking van de “gele vesten”
President Macron heeft besloten “niet van koers te veranderen”. Zonder acht te slaan op het lijden en de verwachtingen van werkende mannen en vrouwen, scherpt zijn regering haar neoliberale beleid aan en, daartoe, steeds verder op de weg van sociaal geweld en politieonderdrukking. Het record is gruwelijk, onwaardig voor een land dat beweert democratisch en tolerant te zijn. Sinds het begin van de gele vestbeweging zijn er 11 dodelijke ongevallen. Meer dan 2.000 mensen raakten gewond, waarvan er minstens honderd zeer ernstig waren, met artsen die verwondingen rapporteren die ze beschrijven als “oorlogswonden” (handen afgescheurd, ogen uitgestoken, misvorming, meerdere breuken en verminkingen), voornamelijk als gevolg van batonrondes of granaatscherven van granaten, in veel gevallen afgevuurd op vreedzame demonstranten. Verschillende mensen zijn nog steeds in coma. En hoe zit het met de psychologische schok voor tieners die door de politie als terrorist worden behandeld, op hun knieën worden gedwongen met hun handen achter hun hoofd of in bestelwagens of cellen worden gebundeld?
Waar gaat deze macht naartoe, die zijn eigen mensen vertrappelt en zo’n geweld ontketent? Op 1 december werden bijvoorbeeld 7.940 traangasgranaten afgevuurd, samen met 800 spreid granaten, 339 GLI-F4-type granaten (explosieve munitie), 776 batonrondes en 140.000 liter water. Alleen al tussen 17 november 2018 en 7 januari 2019 – volgens voorlopige en waarschijnlijk niet uitputtende cijfers – werden 6.475 arrestaties verricht en 5.339 mensen in hechtenis genomen. Landelijk meer dan 1.000 veroordelingen zijn er door de rechtbanken uitgesproken. Hoewel de meeste zinnen aan aanpassing onderhevig zijn (zoals een taakstraf), zijn er veel gevangenisstraffen: er zijn bijvoorbeeld 153 vrijheidsontnemingen (met inbegrip van opsluiting) uitgegeven, terwijl 519 dagvaardingen door de opsporingspolitie zijn uitgezet en 372 door de strafrechtbanken. In Parijs werden 249 personen onmiddellijk berecht, 58 gevangenisstraffen en 63 voorwaardelijke gevangenisstraffen. In het Franse departement La Réunion is de gemiddelde gevangenisstraf voor lokale gele vesten 8 maanden. Vanaf 10 januari 2019 waren er nog steeds zo’n 200 mensen in verband met deze gebeurtenissen in de gevangenis in Frankrijk.
Legitimiteit van populaire eisen
In veel opzichten komen de eisen van de gele vesten overeen met die van de arbeid. Ze eisen onmiddellijke en tastbare verbeteringen in de levensstandaard, herstel van de koopkracht (lonen, pensioenen, sociale uitkeringen), versterking van openbare diensten en participatie van burgers in beslissingen over hun collectieve toekomst. Met andere woorden, de effectieve uitvoering van met name economische, sociale en culturele rechten en het recht van mensen op zelfbeschikking. Voor zover ze oproepen tot meer sociale rechtvaardigheid, meer respect voor de mensenrechten en meer economische en politieke democratie, zijn deze beweringen volkomen legitiem en trekken ze brede steun aan bij de bevolking.
De moeder van alle geweld, het geweld dat in de allereerste plaats moet worden gestopt en met spoed het geweld waartegen mensen zich moeten verdedigen – zoals voorgesteld in de Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burgers Franse grondwet – is die gegenereerd door het opleggen van onrechtvaardige, genadeloze, antisociale en ondemocratische neoliberale maatregelen; het geweld dat, in de stilte rond de prijsbewegingen van kapitalistische markten, dakloze mensen doet sterven aan kou, boeren met schulden tot zelfmoord dwingt en individuen en gezinnen vernietigt door hen banen te ontnemen, hun elektriciteit af te sluiten en hen uit hun huizen te verdrijven; het geweld dat gepensioneerden dwingt de verwarming uit te zetten omdat ze het niet meer kunnen betalen, of de kinderen vraagt om een maaltijd over te slaan; het geweld dat alle solidariteit afbreekt, scholen sluit, kraamklinieken en psychiatrische ziekenhuizen, stort kleine handelaars en ambachtslieden in wanhoop terwijl ze onder hun overkappingen knikken, lonen verspilt maar niet laat rondkomen. Het echte geweld is er, in dit buitengewoon onrechtvaardige en fundamenteel onhoudbare systeem. In dat licht is het inslaan van bank- of supermarktramen door enkele geïsoleerde of verwarde personen, hoewel zeker verwerpelijk, geen rechtvaardiging voor politiegeweld
Op basis hiervan dringt de CETIM er bij de Franse regering op aan onmiddellijk een halt toe te roepen aan het hard optreden tegen betogers en haar internationale verplichtingen op het gebied van mensenrechten en arbeidsrechten na te komen, met name door:
- Intrekking van wetgeving die vrijheden tenietdoet en arbeidsrechten beperkt, overeenkomstig de twee internationale verdragen inzake mensenrechten (burgerlijk, politiek, economisch, sociaal en cultureel) en met IAO-verdragen zoals geratificeerd door Frankrijk;
- Stoppen met het criminaliseren van sociale bewegingen in het algemeen en de gele vestbeweging in het bijzonder;
- Het toestaan van een onafhankelijk onderzoek naar de misstanden gepleegd door rechtshandhavingsinstanties tijdens de gele vestdemonstraties en het vervolgen van de daders.
CETIM verzoekt de Mensenrechtenraad ook om haar mechanismen waar nodig te activeren, om in Frankrijk een onderzoek in te stellen naar de schendingen van de rechten van vreedzame betogers.
