Door: Martin Möhrke, FAIM (Foundation for Alternative and Integrative Medicine).
Zodra we door een tijdschrift bladeren of surfen op het internet- en Facebookpagina’s, kunnen we ons niet onttrekken aan reclame over cannabis- of hennepproducten die CBD bevatten. Waarom hebben zoveel bedrijven de laatste tijd zoveel interesse in cannabis en brengen ze steeds vaker CBD en andere producten met cannabinoïden op de markt? Is dit slechts een tijdelijke rage of het begin van een wenselijke medische ontwikkeling?
De hennepplant, ook wel cannabis genoemd, heeft een meer dan 5000 jaar oude geschiedenis. Inmiddels zijn er enkele duizenden soorten en kruisingen van de voormalige oerplant – rassen die het hoogst mogelijke THC- of CBD-gehalte van deze planten moeten bevatten. Enerzijds om er bedwelmende middelen uit te halen, anderzijds om er medisch effectieve oliën uit te halen. De focus lag vooral op de CBD- en THC-gehaltes.
Medisch onderzoek staat in principe nooit stil, maar nooit eerder zijn er zoveel onderzoeken gedaan naar de ingrediënten van de cannabisplant als in de afgelopen jaren. In de medische meta-database Pubmed vinden we duizenden peer-reviewed studies, dat wil zeggen wetenschappelijke artikelen die door onafhankelijke deskundigen worden beoordeeld, waarin verschillende werkingsmechanismen van verschillende cannabinoïden worden beschreven.
In Nederland bijvoorbeeld zijn in recente studies zeer belangrijke ontdekkingen gedaan die onderzoekers echt hebben verbaasd. Het inflammasoom, een eiwitcomplex in witte bloedcellen dat ontstekingsreacties op gang brengt om zieke of abnormale lichaamscellen te bestrijden, is met meer dan 30% gereduceerd door toevoeging van CBD, alsmede wordt de celdood tot 64 keer langer uitgesteld dan normaal.
Onderzoeker Ronald Glas, die in april 2019 overleed, bestudeerde ruim 30 jaar verschillende cannabinoïden die hij op talloze patiënten testte. Bij zijn overlijden heeft hij meer dan twee gigabytes aan gegevens en verschillende patenten van onder andere nieuw gevonden cannabinoïden en combinaties van deze stoffen achtergelaten.
Andere cannabinoïden en combinaties worden momenteel getest op vrijwilligers in placebogecontroleerde studies. Binnenkort zullen we zien hoe effectief deze cannabinoïden-combinaties zijn.
Cannabis – een combinatie medicijn
Het is een wijdverbreide misvatting dat het effect van cannabisproducten alleen aan THC te wijten is. De specifieke effecten van bepaalde soorten cannabisplanten worden eerder verkregen door de combinatie van verschillende cannabinoïden zoals CBDV, THCV, CBG, CBC, CBD, CBN en andere niet-gespecificeerde cannabinoïden en terpenen, die ook in verschillende concentraties voorkomen in de planten. Daarom is elke soort cannabis uniek in zijn medische en recreatieve werking.
Wat zijn cannabinoïden en wat doen ze?
Cannabinoïden zijn actieve stoffen die voornamelijk voorkomen in de plantensoort Cannabis Sativa met zijn ondersoorten C. Indica en C. Ruderalis. Ze hebben sterke farmacologische effecten in vrijwel elk signaaltransmissiesysteem van het centrale en perifere zenuwstelsel en het immuunsysteem van ons lichaam. In feite hebben alle afweercellen zogenaamde CB-receptoren op hun oppervlak. Het is een evolutionair toeval dat de cannabinoïde THC (Tetrahydrocannabinol) in de cannabisplant een sterke gelijkenis vertoont met de endo-cannabinoïden die van nature in het menselijk lichaam voorkomen, zoals anandamide (AEA). Daarom kunnen beide moleculen interageren met de recent ontdekte CB1- en CB2-receptoren op overeenkomstige lichaamscellen. Net als een sleutel in een slot passen beide stoffen perfect in deze receptoren en zorgen ze in deze aanlegmanoeuvre voor overeenkomstige reacties in de cel zelf – bijvoorbeeld, in het geval van zenuwcellen, de wijziging van de neuronale actiepotentialen.
Deze endo-cannabinoïden, zoals anandamide, en dus ook THC (!) zijn betrokken bij belangrijke processen van het lichaam zoals eten, slapen, vergeten (trauma) en beschermen (door versterking van het immuunsysteem). Ze reguleren de gehele hersen-darm-as, wat momenteel een zeer populair uitgangspunt is voor de farmaceutische industrie, die eindelijk met succes obesitas wil bestrijden.
CB1-receptoren zijn onlangs ook gevonden op de gliacellen van ons zenuwstelsel. Dit verklaart de succesvolle pijnverlichting bij neuropathische aandoeningen na toediening van een cannabisproduct met zuiver THC (gebruikt als pijnstiller). Door de combinaties die mogelijk zijn met andere cannabinoïden kan je meerdere pijnstillers maken met bijvoorbeeld ook euforische of slaapverwekkende effecten, vandaar weer het begrip combinatiemedicijn.
Inmiddels zijn meer dan 120 cannabinoïden en meer dan 400 andere stoffen uit de cannabisplant geïsoleerd. Deze zijn bijna allemaal uitsluitend te vinden in de vrouwelijke cannabisplant. De mannelijke vorm van de plant dient de industrie – vooral voor de productie van papier, vroeger ook voor de productie van hennepvezels – maar deze is niet geschikt voor medische doeleinden, hoewel de wetenschap daar nog niet zeker over is. Daarnaast zijn de mannelijke planten natuurlijk ook belangrijk om nieuwe sub-chemotypes the ontwikkelen.
Endo-Cannabinoïden – Neurotransmitters in ons lichaam
Endo-cannabinoïden zijn de eigen actieve bestanddelen van het lichaam en behoren tot het neurotransmittersysteem van ons lichaam. De receptoren in dit systeem werken zeer nauw samen met deze neurotransmitters en externe cannabinoïden van de cannabisplant zoals hierboven beschreven – bijvoorbeeld THC met de receptor CB1 en CBD met de receptor CB2. Deze receptoren zijn eiwitcomplexen op of in het celmembraan van lichaamscellen. Als een THC-molecuul uit de bloedbaan zich aan zo’n CB1-receptor – bijvoorbeeld een hersencel – vasthecht, brengt dit een verandering binnen de cel teweeg, die vervolgens als een excitatiepotentieel langs de zenuwbanen loopt, alvorens uiteindelijk te worden doorgegeven aan het immuunsysteem, waar de overeenkomstige afweercellen dan actie ondernemen.
Er zijn honderden verschillende receptoren gevonden op alle soorten cellen in ons centrale zenuwstelsel (hersenen) en perifere zenuwstelsel (lichaam). De CB1 en CB2 celoppervlakreceptoren zijn slechts de meest voorkomende receptoren in het lichaam, zowel wat betreft het aantal en de aanwezigheid in de organen (hersenen, glad spierweefsel, geslachtsorganen, spijsverteringsorganen) als in het immuunsysteem (B-cellen en T-killer cellen). Juist deze twee receptoren zijn universeel betrokken bij de overdracht van zenuwimpulsen door bijna alle bekende neurotransmitters.
Extern toegevoegde cannabinoïden concurreren met de transmitters om deze CB-receptoren, waardoor een effect ontstaat dat vergelijkbaar is met dat van de lichaamseigen transmitters.
CBG, cannabigerol, een niet-psychoactieve cannabinoïde die in verschillende cannabissoorten voorkomt, is bijvoorbeeld vergelijkbaar met GABA, de neurotransmitter van het lichaam en kan daarom, net als GABA, de slaap bevorderen en een positieve invloed hebben op sommige hypothalamuskernen die angst veroorzaken.
De verschillende externe cannabinoïden beïnvloeden echter de activiteit van vrijwel al deze boodschapperstoffen in de hersenen: niet alleen GABA, maar ook dopamine, acetylcholine, endorfine, prolactine, glutamaat, histamine, noradrenaline, prostaglandines, serotonine en opiodpeptiden en diverse andere. Dit verklaart waarom cannabisproducten op zoveel ziektebeelden invloed kunnen hebben.
Dit feitelijk positieve effect brengt echter ook een gevaar met zich mee: als we een natuurlijke hennep- of cannabisolie met zijn vele verschillende cannabinoïden gebruiken, kunnen we nauwelijks voorspellen welke reacties deze olie in het lichaam teweegbrengt.
Daarom voegen we steeds vaker afzonderlijk geïsoleerde cannabinoïden in hoge doses toe aan oliën om de patiënt gericht te kunnen helpen. Een olie met een hoog CBD-gehalte wordt bijvoorbeeld aanbevolen om een gezonde slaap te bevorderen (rustgevend/ontspannend) of om een gezonde botvorming te bevorderen – of om angsten te verminderen.
Dit is echter niet altijd het geval bij elke patiënt. Er zijn cannabinoïden die een veel efficiëntere werking hebben op het gebied van slaap of bevordering van botvorming dan CBD zoals CBG bijvoorbeeld, maar er zijn cannabinoïden combinaties van 3 cannabinoïden die veel efficiënter werken op sommige aandoeningen dan een enkele cannabinoïd dan CBD.
De praktijk leert dat we op deze manier veel klachten kunnen verlichten. CBD-producten en producten die andere cannabinoïden bevatten zijn nu bijna overal verkrijgbaar, maar vaak van zeer verschillende kwaliteit en vaak in zeer lage hoeveelheden van deze minor cannabinoïden. Daar komen we later op terug.
In combinatie kunnen cannabinoïden zowel synergetische als antagonistische of additieve effecten hebben met betrekking tot hun tweefasige en bidirectionele effecten. Dit is wat de activiteit van “medicinale marihuana” zo complex en diepgaand maakt: het heeft een krachtig, geleidelijk kalmerend effect, een effect op de eetlust, een sterke slaapstimulerende werking (“verdovende middelen”) – of juist het tegenovergestelde, een sterk stimulerend, activerend effect. En dit alles door de cannabinoïde THC alleen al. Wat “medische marihuana” een pijnstillend, anti-emetisch en spasmolytisch middel in één maakt.
Cannabis in de geriatrie
Vanwege hun bewezen veiligheid zijn sommige specifieke marihuana-simplexpreparaten die sterke pijnstillende en euforische effecten oproepen, zeer geschikt voor palliatieve en geriatrische behandelingen. Ze verbeteren het humeur en het welzijn, verhogen de eetlust en zorgen voor een goede nachtrust.
De volgende cannabinoïde formuleringen zijn even geschikt: zuivere stoffen, hennepolie, koekjes, thee (als colloïde oplossing zonder afzettingen) – allemaal met eetlust- en stemming bevorderende eigenschappen.
CBD tegen angst en spanning
Studies tonen aan dat CBD een zeer sterk effect heeft op zenuwcellen, axonen en dendrieten en deze soms weer kan genezen: De zenuwverbindingen worden hersteld en de receptoren kunnen dan weer met elkaar communiceren. Daarom kan een aantal psychosomatische klachten aantoonbaar worden verlicht met CBD-producten: Angst, pijn en spanning.
CBD is ook de eerste niet-toxische exogene stof die de expressie van ID-1 in uitgezaaide borstkankercellen aanzienlijk kan verminderen, wat leidt tot een vermindering van de agressiviteit van de tumor. (Mol Kanker Ther 2007; 6(11):2921-7)).
CBD modellen THC effect
Dierstudies tonen aan dat voorbehandeling met CBD de THC-niveaus in de hersenen verhoogt. Dit komt omdat CBD, dat fungeert als een competitieve remmer van cytochroom P450, de omzetting van THC in zijn sterkere metaboliet 11-OH-THC vertraagt. Hierdoor blijft THC langer actief, maar bereikt het niet zijn normale maximale effect.
Iedereen die acuut of permanent onder stress staat, zal merken hoe de spanning in het lichaam al binnen een paar minuten na het innemen van CBD-druppels afneemt. Mensen met handen die zweten van angst zijn na enkele minuten rustiger (meetbaar). Men mag echter niet vergeten om de triggers van stress of angst in de omgeving weg te nemen. Emotionele problemen, toxines of hypothalamusstoornissen kunnen ook de oorzaak zijn van verschillende problemen en aandoeningen.
Metingen in onze praktijk en bloedtesten in het laboratorium bewijzen de effectiviteit van CBD. We kunnen ook onderscheid maken tussen acute en chronische stress met HRV (hartslagvariabiliteit) metingen.
In de onderstaande foto’s tonen we metingen van een patiënt die lijdt aan acute stress en die erg nerveus is. Als we de begintoestand van het sympathische zenuwstelsel onderzoeken, is het duidelijk overactief (het zou in het gebied van de groene rechthoek moeten zijn). Zodra we 3 druppels CBD (OptimaCBD 10%) via de mond toedienen en na een paar minuten nog een meting doen, kunnen we zien hoe het evenwicht wordt hersteld.
Bron: www.optimahealth.nl
Dit positieve resultaat is regelmatig te zien in de praktijk, en we merken dat in de stressvrije constitutie die zo ontstaat, elke aanvullende therapie beter en sneller werkt. Daarom adviseren wij bijna elke patiënt om CBD-druppels in te nemen voor aanvang van de behandeling. En voor de lange termijn vaak in combinatie met een Rhodiola Rosea wortel extract van ca 400 mg. Deze combinatie heeft een zeer goed effect op de hypothalamus en hypofyse.
Een andere zeer interessante ontdekking was dat CBD succesvol de warmte uit de lymfe haalt en of de stroming bevordert. Dit kan zeer goed worden aangetoond met een infraroodscreening (thermografie).
Bron: www.medicalthermography.com
Zelfs als we levend menselijk bloed rechtstreeks controleren en de zuivere OptimaCBD aan het bloed toevoegen, kunnen we zien dat de ontstekingswaarden onmiddellijk afnemen en de zwelling van de cellen tot wel 30% wordt verminderd. De (Nederlandse) wetenschappers zijn hier zo enthousiast over dat ze meteen met meer onderzoek zijn begonnen.
Er wordt momenteel veel geschreven over de effecten van CBD, maar vele van de beschreven indicaties zijn vaak niet onderbouwd of bewezen door fabrikanten met metingen. Daarom moeten er nog veel meer observaties, onderzoeken en studies volgen. Toch is CBD een veelbelovende stof voor de toekomst, die we eenvoudigweg niet kunnen negeren. Helaas doen de farmaceutische industrie en de autoriteiten er op dit moment alles aan om het als geneesmiddel te classificeren. Dit zou betekenen dat het zijn huidige status als voedingsmiddel of voedingssupplement zou verliezen.
CBD-producten onder vuur
CBD is waarschijnlijk zo populair geworden omdat het veel conventionele medicijnen gemakkelijk kan vervangen. Daarom beginnen steeds meer bedrijven met CBD en blokkeren betalingsproviders zoals PayPal de verkoop van CBD en cannabisproducten. Helaas heeft de EFSA, de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid, ook alle cannabinoïden ten onrechte op de Novell Food List geplaatst, hoewel cannabinoïden producten al vóór 1997 op de markt waren. De meeste cannabisproducten zijn nu uit het Apothekersmuseum in Heidelberg verwijderd en alleen nog een proefflesje en een paar oude zaden zijn tentoongesteld. Worden deze werkzame stoffen langzaam van het gewone publiek weggenomen en straks alleen nog maar aan de farmaceutische industrie geleverd?
Cannabinoïden behoren vanuit farmaceutisch oogpunt tot een groep onschadelijke medicijnen die aanzienlijk verschillen van synthetische kunstmatige drugs zoals barbituraten, benzodiazepinen, imidazopyridinen en vele andere soorten kalmeringsmiddelen. Maar, er zijn door hen nog geen langdurige experimenten of onderzoeken gedaan met deze stoffen.
Dus waar zal de cannabis in de toekomst naartoe gaan? Blijft THC in het illegale grijze gebied? Naar schatting maken meer dan 5 miljoen mensen in Europa gebruik van CBD. In Oostenrijk is het nu verboden en zijn alle BIO-certificaten ingetrokken. Op dit moment bestellen de meeste Oostenrijkers daarom CBD-producten in Duitsland en andere landen.
Desalniettemin kan met enige zekerheid worden voorspeld dat cannabis en cannabisproducten een gouden toekomst hebben. Ondertussen werken onderzoekers aan andere, tot nu toe onbekende componenten van de cannabisplant en identificeren ze er elke dag meer en meer. Veel landen geven cannabis vrij, andere landen willen dit voorbeeld volgen. Zelfs het roken van joints of het “vapen” van cannabis waarbij geen verbranding plaatsvindt en dus de schadelijke stoffen bij verbranding niet vrijkomen alsmede het nemen van superdestillaten van verschillende cannabinoïden zullen in de toekomst een plaats krijgen in de geneeskunde. Momenteel mogen oliën niet meer dan 0,2% THC bevatten. De meeste oliën worden gemaakt van hennepolie van de Cannabis sativa, die van nature weinig THC bevat. Hoewel ze een aantal verschillende stoffen bevatten, hebben ze veel minder effect dan de cannabisproducten van andere originele cannabisplanten. Hennepolie bevat bijvoorbeeld 0,0001% THCV en andere plantendelen tot 0,3% of minder. Tegenwoordig kunnen door nieuwe kruisingen en nieuw gepatenteerde technologieën specifieke cannabinoïden zeer sterk geconcentreerd worden en kan een mengsel van de meest uiteenlopende en belangrijke cannabinoïden worden geproduceerd, waarvan de effecten bekend zijn of nog niet zodat dit onderzocht kan worden. Wanneer er maar 5 van de 200 denkbare stoffen in het eindproduct zitten, kan het effect van het product en de eventuele interactie met conventionele geneesmiddelen goed worden beoordeeld.
In principe kan je geen CBD-overdosis krijgen zelfs niet van THC wat veel mensen denken. Je kan je onwel voelen van sterke concentraties maar dit is vaak toe te schrijven aan de gesteldheid van de patiënt zelf op dat moment. Paniekaanvallen kunnen voorkomen door het gebruik van bijv. THC maar dit is met 1-2 uur weer over en zal geen blijvende schade toebrengen zoals conventionele medicijnen. CBD zorgt ervoor dat giftige stoffen – maar ook medicijnen – sneller uit het bloed worden verwijderd, wat bij sommige medicatie niet wenselijk zou zijn.
Maar wie een goedkope hennepolie met ongeveer 200 ingrediënten neemt waarvan de effecten nog niet duidelijk bekend zijn, neemt een zeker risico. Voorlopig is het nog beter om verschillende cannabinoïden afzonderlijk te nemen, of een combinatie daarvan, waarvan de interacties met conventionele geneesmiddelen bekend zijn. Een ander probleem is het mengsel van CBD en THC, dat zeer geschikt is voor kankertherapie, maar tegelijkertijd een bedwelmende werking heeft. Dankzij de resultaten van medisch onderzoek zullen dergelijke verbeteringen in de toekomst nog sneller en talrijker worden. Het reservoir van potentieel effectieve cannabinoïden lijkt ten minste bijna onuitputtelijk te zijn.
Welke effectieve producten kunnen wij vandaag de dag aanbieden?
Optima Formula produceert oliën zoals OptimaCBD en OptimaCBG en produceert ook producten van farmaceutische kwaliteit voor andere bedrijven. Het bedrijf werkt intensief aan nationale en internationale wetenschappelijke studies van cannabinoïden. Verdere ontwikkelingen vinden plaats via verschillende consortia, die wereldwijd steeds nauwer samenwerken. Binnenkort zal een superdistillaat, met hoog gedoseerde specifieke cannabinoïden, op de markt worden gebracht.
Cannabisonderzoek is niet alleen een kwestie van geld, hoewel veel van hen uitsluitend om deze reden deze markt hebben betreden. Het gaat ook en vooral om het welzijn van de patiënt, de klant.
Bij Optima Formula zijn we ervan overtuigd dat producten op basis van cannabis in de toekomst, net als 5000 jaar geleden, als medische standaard zullen worden gebruikt. Tot 100 jaar geleden waren cannabisproducten vanzelfsprekend in elke apotheek ter wereld verkrijgbaar.
Vandaag de dag zal de kwaliteit van de grondstoffen bepalend zijn voor het succes in de markt. Daarom hebben wij vanaf het begin veel belang gehecht aan het vinden van telers en fabrikanten die bijvoorbeeld natuurlijk en niet-gechloreerd water gebruiken om de planten water te geven. Ook de productie en isolatie van grondstoffen verbetert steeds, zodat we nu over gepatenteerde methoden beschikken die 99,99% zuivere CBD-grondstoffen garanderen.
Dit heeft natuurlijk zijn prijs, maar kwaliteit is cruciaal en standaardisatie is noodzakelijk voor de farmaceutische goedkeuring. Producten die CBD en andere cannabinoïden bevatten, horen dan niet in de drogisterij thuis maar in de apotheek. De apotheker kan gemakkelijk de arts raadplegen over de bijwerkingen van medicijnen en ingrijpen indien nodig.
Als de patiënt in staat is om het juiste cannabisproduct voor zijn symptomen te vinden, zullen de best mogelijke effecten ongetwijfeld worden bereikt.
Hoogwaardige cannabinoïden kunnen in de apotheek worden besteld met het Z-index-nummer:
Optima CBD 4% 1625 7634
Optima CBD 10% 1664 6061
Optima CBG 5% 1625 1272
De super Cannabinoid distilate solution is binnenkort verkrijgbaar.
Bronnen:
