De titel; “Waarom we doen wat we doen” van het boek van Tim Harford maakte mij nieuwsgierig. Het gaat over de regels van menselijk gedrag, hoe wij onze behoeften bevredigen en welke keuzes we daarbij maken. Het boek geeft ook inzicht op het feit dat we meer als verwacht rationele keuzes maken.
Mensen luisteren pas als er voor hen wat op het spel staat. Je gaat dus pas nadenken als er gevolgen te verwachten zijn bij het nemen of niet nemen van een beslissing.
Rationeel is doordacht denken en handelen. Veel beslissingen worden op emoties genomen. De aanname dat mensen in staat zouden zijn om volstrekt rationele beslissingen te nemen berust op een mythe, lees ik op Internet. Toch blijkt uit diverse onderzoeken dat rationele beslissingen juist op zeer grote schaal voorkomen. Het boek; “Waarom doen we wat we doen”, gaat hier uitgebreid op in. Bij rationeel denken wordt vooral gekeken naar; wat kost het mij en wat kan het mij opleveren. Iedereen maakt hierbij een persoonlijke beslissing die onder andere beïnvloed worden door het milieu waarin men leeft, de afkomst, de wetgeving, de economie etc.
Wat mij natuurlijk bijzonder interesseert is de beslissingen die mensen nemen op het gebied van gezondheid. Uit het boek blijkt dat de communicatie een grote doorslaggevende factor is. Hoe wordt iets verteld, krijgen de mensen de juiste informatie inzichtelijk en begrijpelijk voorgeschoteld?
Frappant vond ik dit: Economen ontdekten dat nicotine pleisters of kauwgom juist tieners blijken aan te moedigen om met roken te beginnen. Er blijkt immers een uitweg te bestaan als ze zouden willen stoppen!
Het probleem van racisme (huidskleur) blijkt door de groep zelf in stand gehouden te worden omdat ze weten dat ze kansarm zijn in vergelijking met blanken, dus investeren ze zelf minder in persoonlijke ontwikkeling. Zo komt men in een visuele cirkel. Dit zelfde geldt voor blanke werknemers die werkzaam zijn bij een bedrijf met zeldzame carrière mogelijkheden. Diverse onderzoeken in het boek wijzen dit maar al te duidelijk uit.
Leven rationele mensen gezonder?
Vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw wordt het zogenaamde rationele model van preventie steeds belangrijker. Daarin bepaalt de wetenschap wat gezond is en hoe dat te bereiken is. Rationele mensen nemen kennis van deze informatie en kiezen dan zelf om in overeenstemming daarmee te handelen en dus gezond te leven. Deze denkwijze is niet zonder resultaten gebleven. Zo zijn mensen grootschalig geïnformeerd over wat gezond is en wat niet en is mede hierdoor het aantal rokers is gedaald van zo’n 50% in 1980 tot 28% in 2006.
Bron RIVM (Nationaal Kompas Volksgezondheid)
Op het gebied van roken is het voor de meerderheid wel duidelijk dat dit ongezond is. Voor de rest wordt er echter nogal wat verwarring gezaaid door tegenstrijdige berichtgeving in de media. Op het ene moment is product X gezond, en op het andere moment toch weer niet. Gezondheid is nooit een garantie al kun je het risico op ziektes in grote mate zelf beïnvloeden door je gedrag, leef en denkwijze.
Hoe denk jij hierover?
* Hoe denk jij over de gezondheid preventie in relatie tot de harde waarheid van ziektes en gebreken waarmee je elke dag zichtbaar geconfronteerd wordt?
* Hoeveel procent van je gezondheid heb je zelf in de hand denk jij?
* Wat is de invloed van je directe omgeving als jij anders gaat leven door bijvoorbeeld vegetariër te worden? Op latere leeftijd ineens te gaan sporten? Je stopt met roken? Enthousiast wordt over het gebruik van voedingssupplementen net zoals ik?
Uit eigen ervaring weet ik dat mensen er niet van houden dat je ontsnapt uit de groep. Als jij gezonder gaat leven en de ander kan daar de motivatie niet voor opbrengen dan zal die je proberen te demotiveren om je terug te trekken net zoals ik juist poog mensen te motiveren gezonder te gaan leven. Rationeel denkend wil ik namelijk ook omgeven worden door mensen die gezond zijn.
Reacties op rationeel denken zijn meer dan welkom.
Vindt je het onderwerp interessant dan is het boek van Tim Harford zeker een aanrader. Waarom doen we wat we doen? ISBN: 978-90-470-0032-7
Je gezondheid heb je in je eigen hand, zorg dat je jezelf omringt met goede energieën daar wordt je zelf ook goed van. Daarnaast als je je eigen gezondheid in eigen hand hebt heb je jezelf onder controle dus ook de eventuele stress. Zelf gebruik ik Chlorella en Spirulina (algen) en ja het zijn voedingssupplementen en mediteer ik dit heeft inderdaad wel invloed op mijn directe omgeving maar die neem ik er graag bij, ik voel me goed en hoop andere ermee te kunnen helpen daar gaat het om. – Remco
Note: Dank je voor deze reactie Remco. Ik hoop echter ook reacties te krijgen van mensen die duidelijk worstelen om de motivatie te vinden gezond te leven. De statistieken tonen immers aan dat het gaat om 75 tot 80 procent! – HM
