Wat is de oorzaak van hartinfarcten en beroertes?


Rinno Heidstra Het eerlijke antwoord is: ‘er is geen echte oorzaak’.

Het is naïef om te denken dat een enkele oorzaak de bloedstroom in  ons bloedvatensysteem blokkeert, zoals in een hartinfarct of beroerte het geval is, of laat knappen, wat bij een hersenbloeding gebeurt.

Hartinfarcten en beroertes ontstaan niet door cholesterol, hoge bloeddruk of overgewicht. lees verder

het cel herstel concept

Hartinfarcten en beroertes ontstaan niet door cholesterol, hoge bloeddruk of overgewicht

ei

Toch worden zelfs door artsen en wetenschappers cholesterol, hoge bloeddruk en overgewicht als los van elkaar staande risicofactoren gezien. Iedere factor verhoogt volgens hen het risico op hartinfarcten en beroertes en moet aangepakt worden. Artsen doen dat bij voorkeur met onderdrukkende medicijnen, voor iedere risicofactor een apart medicijn. Deze manier van omgaan met risicofactoren en symptomen is commercieel een groot succes.  Niet-reguliere behandelaars behalen grote commerciële successen door misleidende one-liners  waarin bepaalde voeding of behandelingen worden gepresenteerd.

Misleidende oneliners verkopen goed

misleidende one liners

Quotes zoals: ‘Mensen die elke dag walnoten eten hebben 45 procent minder kans op een  hartaanval, en blauwe bessen en donkere chocolade beschermen tegen Alzheimer’ worden  graag voor waar aangenomen omdat het simpel is. Jammer genoeg zijn dergelijke uitspraken te eenvoudig en zoals Einstein zei: ‘je moet alles zo simpel mogelijk uitleggen, niet simpeler’. Het internet is vergeven van dergelijke slogans en komen tegemoet aan de wens van mensen om een eenvoudige, niet al te dure oplossing te vinden voor hun gezondheidsprobleem.

Veel factoren bepalen gezondheid, ook het risico op hartinfarcten en beroertes

Gezondheid wordt bepaald door alle factoren in iemands leven. Het is de optelsom van voeding, omgaan met stress, elektromagnetische straling, het sociale netwerk, de kracht van het maag-darmsysteem om voeding te verteren, genetische aanleg en vele andere. Er iets uitkiezen en beweren dat het de oorzaak is van ziektes zoals infarcten en beroertes is onserieus.

Liegen met statistieken

liegen met statistieken

Winston Churchill zei: ‘ik vertrouw alleen de statistieken die ik zelf heb gemanipuleerd’, wetende dat je het gewenste antwoord krijgt uit statistieken als je gegevens op een bepaalde manier interpreteert. Statistieken zeggen iets over groepen en kansen maar niet over individuele personen. Als uit een onderzoek onder 1000 personen blijkt dat 990 van de 1000 een kans hebben om te overlijden aan een hartinfarct of beroerte binnen de komende  tien jaar, zegt dat niets over het individuele risico.

De Framingham studie en de SCORE informeren over de kans op het krijgen van een hartinfarct

Farmingham studie

Er is veel statistisch onderzoek gedaan naar de oorzaak van hartinfarcten en beroertes door het inventariseren van kenmerken van mensen met zo’n gezondheidsprobleem. Op basis van de Amerikaanse Framingham studie is een risicotabel ontwikkeld, de SCORE tabel is de Europese tegenhanger. Er zijn (te) simpele en eenvoudige metingen gekozen om het veelzijdige en gecompliceerde probleem in kaart te brengen, de systolische bloeddruk (dat is de hoogste bloeddruk, de diastolische is de laagste), hoog totaal cholesterol, HDL, roken en behandeling voor hoge bloeddruk. Er zijn tal van calculatoren om met deze gegevens het risico uit te rekenen op het krijgen van een hartinfarct de komende tien jaar. Het hebben van suikerziekte en een eerder doorgemaakt hartinfarct gelden sowieso als een hoog risico.

Een uitslag van bijvoorbeeld 60% betekent dat van de honderd mensen met dergelijke criteria zestig een hartinfarct krijgen binnen tien jaar. Veertig krijgen geen hartinfarct.  De uitslag geeft geen aanwijzing over welke personen dat zijn.

Zonder deze risicofactoren toch een hartinfarct

De indruk wordt gewekt dat je zonder deze risicofactoren ‘veilig’ bent. Maar dat blijkt niet zo te zijn. Veertig procent van de hartinfarct patiënten hebben geen verhoogde bloeddruk, geen verhoogd cholesterol, roken niet en hebben geen suikerziekte. Toch krijgen zij een hartinfarct.

De gebruikelijke risicofactoren op hartinfarct en beroerte geven schijnzekerheid

De genoemde risicofactoren hebben wel te maken met het probleem, maar zijn ze de oorzaak? De Correspondent schrijfster Sanne Blauw beschrijft in haar artikel ‘Deze statistische fout wordt in bijna elk debat gemaakt (en zo pik je haar eruit)’, hoe vaak en gemakkelijk niet bestaande verbanden worden gelegd. Zij geeft als voorbeelden de correlatie tussen de opkomst van Wilders en de verkoop van vloerkleden en de hoeveelheid films met Nicolas Cage en het aantal mensen dat in een zwembad verdrinkt. Deze voorbeelden zijn grappig, niemand zal aannemen dat er een oorzakelijk verband ligt, maar dergelijke foute redeneringen worden ook bij serieuze onderwerpen gemaakt. Sanne Blauw geeft het voorbeeld van het artikel over de lagere overlevingskans na borstamputatie bij kanker. Er werd verwezen naar een wetenschappelijk onderzoek en de conclusie sloeg in als een bom. Maar bij nader inzien bleek de conclusie te voorbarig. Essentiele factoren bleken niet meegenomen te zijn bij de conclusie.
Het blindvaren op conclusies uit een statistisch onderzoek is onverstandig omdat de kwaliteit en achtergronden van het onderzoek zoals financiële of andere belangen meestal niet bekend zijn. In het algemeen is de waarde voor het individu gering.

De Arteriograph meet het persoonlijke risico op hartinfarct en beroerte

studie

Uiteindelijk gaat het om een beoordeling van het individuele risico en om daar inzicht in te krijgen zijn andere criteria nodig. De Arteriograph meet de conditie en belasting van hart en bloedvaten door vaatwandstijfheidcentrale bloeddruk en augmentatie Index. Voordat ik hier op in ga iets over het systeem van de bloedvoorziening.

De werking van het hart- en vatensysteem

Het hart bestaat eigenlijk uit ’twee harten’. Het rechterhart pompt het bloed door de longen waar koolzuur wordt afgegeven en zuurstof opgenomen. Het zuurstofrijke bloed komt in het linkerhart dat het bloed door het lichaam pompt. Bij iedere slag stroomt een ‘ vloedgolf’ aan bloed in de grote lichaamsslagader, de aorta. De vaatwand van de grootste slagader van het lichaam is flexibel en rekt uit bij iedere hartslag. Tussen de pulsen in keert de diameter weer terug tot de rustwaarde. Zo ondersteunt de elasticiteit van de slagaderwand de pompfunctie van het hart. Het heet de windkessel- of windketelfunctie.

Het bloed stroomt vanuit de aorta in steeds kleinere bloedvaten. De doorsnede hiervan wordt gestuurd door kringspieren. Aanspanning verkleint de diameter, het bloed stroomt minder gemakkelijk door de smallere bloedvaten. Ontspanning geeft een grotere doorsnede, het bloed stroomt gemakkelijker, met minder weerstand door de ruimere bloedvaten.

Als we de hartslag voelen aan de pols, voelen we de drukgolf en niet de bloedstroom. De drukgolf gaat sneller dan de bloedstroom. Vanuit het hart gaat een drukgolf naar de armen en het hoofd en een drukgolf naar de buik en de benen. In de onderbuik splitst het grote buikbloedvat in tweeën, het linker- en rechterbeenbloedvat. Het bloed stroomt verder maar de drukgolf weerkaatst en is te meten aan de bovenarm.

De vaatwandstijfheid bepaalt mede het risico op hartinfarct en beroerte

vaatwand stijfheid

Als de elasticiteit van de aorta vermindert, rekt de vaatwand minder uit en moet dezelfde hoeveelheid bloed door een smaller vat worden geperst. Het hart pompt tegen een hogere weerstand, de bloeddruk en de snelheid van de drukgolf stijgt. Het wordt gemeten aan de bovenarm, waar met innovatieve technologie de drukgolf wordt geanalyseerd en de snelheid van de weerkaatste drukgolf van de bovenbeensplitsing vastgesteld. Een snellere drukgolfsnelheid betekent een minder flexibele aorta door aderverkalking.

De centrale bloeddruk beïnvloedt het risico op hart- en vaatproblemen

centrale bloeddruk

Bij een verminderde elasticiteit moet het hart meer kracht leveren, de bloeddruk bij het hart stijgt en na verloop van tijd ontstaat overbelasting van het linkerhart. De Arteriograph bepaalt de centrale bloeddruk. Een hogere bloeddruk werkt aderverkalking, beschadigingen en scheuren van bloedvaten in de hand.

Centrale bloeddruk verschilt vaak van de bovenarmbloeddruk

Het is belangrijk om de centrale bloeddruk te weten, deze verschilt vaak van de bovenarmbloeddruk. De gebruikelijke bovenarmmeting kan in orde zijn terwijl de bloeddruk aan het hart is verhoogd. Onterecht gaat men er dan vanuit dat er geen extra hartbelasting is! Het is essentieel voor gebruikers van hoge bloeddrukmedicijnen. Als de bovenarmbloeddruk in orde is hoeft dat niet zo te zijn bij de ‘hartbloeddruk’. Verschillende medicijnen hebben een verschillend effect op de hartbloeddruk. Om de werking van die medicijnen te beoordelen is een centrale bloeddrukmeting noodzakelijk. Op basis van deze meting kan het effect van het bloeddrukmedicijn worden vastgesteld.

Augmentatie Index, AiX, de conditie van de kleinere bloedvaten

De weerstand van de kleinere bloedvaten wordt door spierspanning geregeld en die wordt weer geregeld door de aanmaak van eNO, een in de vaatwand gemaakte regulerende stof. Een hogere AiX betekent een hogere weerstand, een hogere aanspanning. Het heeft effect op de belasting op het hart en de bloedvaten, de centrale bloeddruk en het ontstaan van aderverkalking.

De mate van aderverkalking bepaalt het individuele risico op hartinfarcten en beroertes

Bij aderverkalking ontstaan plaques in aderen, deze kunnen losschieten en bloedvaten blokkeren. Het van bloed en zuurstof verstoken weefsel sterft af, bij het hart ontstaat een hartinfarct, in de hersenen een herseninfarct, een beroerte. De kwaliteit van de bloedvatwand verslechtert door aderverkalking en met name in de hersenen kan een scheur optreden, we spreken dan van een hersenbloeding.

De Arteriograph meet de mate van aderverkalking

vaat vernauwing

Door het bepalen van de vaatwandstijfheid, centrale bloeddruk en de augmentatie Index wordt de mate van aderverkalking gemeten en zo het individuele risico op het krijgen van hart- en vaatproblemen. Op basis van de waardes kan individueel advies worden gegeven voor een aanpassing van de levensstijl, supplementen, behandelingen of aanvullend onderzoek.

De Arteriograph meting lijkt op een bloedrukmeting

bloeddrukmeting

De test lijkt erg op een bloeddrukmeting en maakt gebruik van een manchet om de bovenarm. Deze is verbonden met een apparaatje dat de manchet enkele malen verschillend sterk oppompt. In de manchet bevindt zich een hightech druksensor die de metingen doorgeeft aan de Arteriograph. De drukgolfgegevens worden in de software geanalyseerd.

Het vaatgezondheidsrapport

vaat gezondheid rapport

De drukgolf analyse wordt weergegeven in een rapportage zoals hiernaast. Onderdeel hiervan is de bepaling van de vaatleeftijd. Als de vaten door aderverkalking ‘ouder’ zijn dan de kalenderleeftijd bestaat een groter risico.

Meer informatie
Meer informatie over de test
Brochure PDF